नारदीयभक्तिसूत्रानुसारेण भक्तितत्त्वस्य स्वरूपविमर्शः

Authors

  • Dr. Shreebas Debnath Assistant Professor, Department of Sanskrit, Santipur College, Santipur, Nadia, West Bengal

DOI:

https://doi.org/10.21276/IERJ24784104884953

Keywords:

भक्तिः, नारदः, भक्तिलक्षणम्, भक्तिसाधनम्, भक्तमाहात्म्यम्, भक्तिफलम्, ईश्वरप्रेम

Abstract

जगदिदं दुःखपूर्णम्। सर्वे जीवा अत्राध्यात्मिकाधिभौतिकाधिदैविकदुःखपीडिताः सन्ति। तेषां दुःखमोचनाय शास्त्रकारा बहुविधानि शास्त्राणि प्रतियुगं रचितवन्तः। नारदविरचितभक्तिसूत्रे आनन्दमयजीवनलाभार्थं भक्तिमार्गो निर्दिष्टः। प्रबन्धेऽस्मिन्नादौ सरलसुरगिरा श्रीमद्भागवतमहापुराणानुसारेण देवर्षेर्नारदस्य संक्षिप्तजीवनमुपस्थापितम्। ततो नारदस्य भक्तिसूत्रानुसारं भक्तिलक्षणं, तद्विषये मतभेदः, ज्ञानकर्मयोगेभ्यो भक्तेः श्रेष्ठता, भक्तिमार्गस्य साधनानि, भक्तेन संसारासक्तिरूपमायातरणं, भाषया भक्त्या अप्रकाश्यत्वं, गौण्या भक्त्यास्त्रिविधभेदाः, भक्त्याः सुलभता सार्वजनीनता च, भक्तिपथो बाधकानि, तेषां बाधकानां प्रतिकाराः, भक्तिफलं, भक्त्या एकादशविधा भेदा भक्तमाहात्म्यञ्चोपथापितानि। साहित्यसमीक्षणमार्गोऽत्रावलम्बितः।

References

I. वेदव्यासः, श्रीमद्भगवतमहापुराणम्, (प्रथमखण्डम्, वङ्गीयसंस्करणम्), गीताप्रेस्, गोरक्षपुरम्, अष्टमपुनर्मुद्रणम्, २०१२ ख्रीष्टाब्दः, पृष्ठाङ्कः-६३, श्लोकसंख्या-१/५/२३.

II. वेदव्यासः, श्रीमद्भगवतमहापुराणम्, (प्रथमखण्डम्, वङ्गीयसंस्करणम्), गीताप्रेस्, गोरक्षपुरम्, अष्टमपुनर्मुद्रणम्, २०१२ ख्रीष्टाब्दः, पृष्ठाङ्कः-६९, श्लोकसंख्या-१/६/३३.

III. स्वामी चिन्मयानन्द:, नारदभक्तिसूत्र, सेन्ट्राल् चिन्मय मिशन् ट्राष्ट्, मुम्बाइ, २०११ ख्रीष्टाब्दः, सूत्रसंख्या-२, पृष्ठाङ्कः-२.

IV. स्वामी चिन्मयानन्द:, नारदभक्तिसूत्र, सेन्ट्राल् चिन्मय मिशन् ट्राष्ट्, मुम्बाइ, २०११ ख्रीष्टाब्दः, सूत्रसंख्या-८, पृष्ठाङ्कः-१५.

V. स्वामी स्वरूपानन्दः, श्रीमद्भगवद्गीता, अद्वैत आश्रम, मायावती, चम्पावत्, उत्तराखण्ड, २०१६ ख्रीष्टाब्दः, पृष्ठाङ्कः-१९४, श्लोकसंख्या-९/२२.

VI. सेन, अतुलचन्द्रः, अन्ये च, उपनिषद्, हरफ प्रकाशनी, २०१८ख्रीष्टाब्दः, छान्दोग्योपनिषद्-७/२४, पृष्ठाङ्कः-६२१.

VII. स्वामी चिन्मयानन्द:, नारदभक्तिसूत्र, सेन्ट्राल् चिन्मय मिशन् ट्राष्ट्, मुम्बइ नगरी, २०११ ख्रीष्टाब्दः, सूत्रसंख्या-७६, पृष्ठाङ्कः-१५४.

VIII. वेदव्यासः, श्रीमद्भगवतमहापुराणम्, (प्रथमखण्डम्, वङ्गीयसंस्करणम्), गीताप्रेस्, गोरक्षपुरम्, अष्टमपुनर्मुद्रणम्, २०१२ ख्रीष्टाब्दः, पृष्ठाङ्कः-७७९, श्लोकसंख्या-७/५/२३.

Additional Files

Published

15-07-2024

How to Cite

Dr. Shreebas Debnath. (2024). नारदीयभक्तिसूत्रानुसारेण भक्तितत्त्वस्य स्वरूपविमर्शः. International Education and Research Journal (IERJ), 10(7). https://doi.org/10.21276/IERJ24784104884953